13 yıllık iç savaşın ardından Suriye’de dengeler değişiyor. 27 Kasım’da Heyet Tahrir Şam (HTŞ) liderliğindeki muhalif grupların operasyonlarıyla Halep, Hama ve Humus şehirleri hızla kontrol altına alındı. Kısa sürede başkent Şam’a kadar ilerleyen muhalifler, Esad rejimini devirdi. Şam’ın düşmesinin ardından İsrail, Golan Tepeleri üzerinden hareket ederek Suriye’ye müdahale etmeye başladı.
İsrail’in Hedefi: Tampon Bölge
İsrail ordusu, Hermon Dağı ve çevresindeki bölgelerden başlayarak Arne, Rima, Kale Jundul, Kuneytra’nın dış mahalleleri gibi kritik noktaları işgal etti. Şam’a sadece 20 kilometre uzaklıkta konuşlanan İsrail, güvenlik gerekçesiyle sınırda bir tampon bölge oluşturmayı hedeflediğini açıkladı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, bu adımın “geçici bir tedbir” olduğunu savundu.
Hava Saldırılarıyla Askeri Envanter Yok Edildi
İsrail, tampon bölge oluşturma sürecinde Suriye ordusuna ait tüm uçak filosunu, hava savunma sistemlerini ve silah depolarını hedef aldı. Gerçekleştirilen yaklaşık 300 hava saldırısı sonucunda Suriye ordusunun askeri altyapısı büyük ölçüde yok edildi. İsrail yönetimi, bu saldırıların Hizbullah gibi örgütlerin silah elde etmesini engellemek amacıyla düzenlendiğini belirtti.
Uluslararası Tepkiler: Türkiye ve BM’den Kınama
İsrail’in Suriye içlerine ilerlemesi, uluslararası tepkiyle karşılandı. Türk Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in 1974 yılında imzalanan Kuvvetlerin Ayrıştırılması Anlaşması’nı ihlal ettiğini belirterek bu adımı “şiddetle kınadıklarını” açıkladı.
Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen ise İsrail’in Golan Tepeleri üzerindeki tampon bölgeyi aşarak Suriye topraklarına ilerlemesinin uluslararası hukukun açık bir ihlali olduğunu ifade etti. Pedersen, İsrail’e işgal ettiği topraklardan çekilme çağrısı yaptı.
ABD: Güvenlik Boşluğu Nedeniyle Geçici Bir Durum
ABD Dışişleri Bakanlığı, İsrail’in hareketini “geçici bir durum” olarak nitelendirerek bölgede oluşan güvenlik boşluğunun terör örgütleri için tehdit oluşturabileceğini öne sürdü. Açıklamada, “Bu adım, İsrail’in güvenliğini sağlamak için alınmış geçici bir tedbirdir” denildi.
Golan Tepeleri ve Tarihsel Anlaşmazlık
İsrail, 1967 yılında Golan Tepeleri’ni işgal etti ve 1974’te Suriye ile yapılan anlaşma çerçevesinde tampon bölge oluşturuldu. Ancak bu bölgedeki hareketlilik, İsrail’in sınırları genişletme hedefinde olduğu iddialarını yeniden gündeme getirdi.
Bölgedeki Durum Nasıl Şekillenecek?
İsrail’in tampon bölge planını ne kadar genişleteceği ve Suriye’deki güç dengelerinin nasıl şekilleneceği belirsizliğini koruyor. Uluslararası toplum, bu kritik dönemde İsrail’in adımlarını yakından takip ediyor.