Antik çağlardan bu yana şifalı özellikleriyle bilinen kekik, Akdeniz bölgesinin öne çıkan bitkilerinden biridir. Günümüzde yemeklere kattığı lezzetin yanı sıra ilaç, kozmetik ve aromaterapi gibi birçok alanda kullanılmaktadır. Türkiye, şanıyla dünya genelinde adını duyuran 77 farklı kekik türünü özenle yetiştirerek global pazarın lideri konumuna gelmiştir.
Türkiye’nin Kekik İhracatı Rekor Kırdı
2024 yılında 18,6 bin ton kekik ihraç eden Türkiye, bu ürünlerden toplamda 62,3 milyon dolar gelir elde etti. İşlenmiş ve işlenmemiş kekiklerin yanında kekik yağı üretimi de dünyadaki talebi karşılayan önemli bir alan haline geldi. Bu başarı, Türkiye’yi Yunanistan, İspanya ve Şili gibi ülkelerin önüne taşıdı.
Dr. Çiğdem Bozdemir, Türk kekiğinin özgün lezzeti ve kalitesi sayesinde “Turkish Oregano” adıyla global bir marka haline geldiğini belirtti. Bozdemir, bu başarının ardında Türkiye’nin sahip olduğu genetik zenginlik ve kaliteli üretim anlayışının yattığını ifade etti.
Kekiğimiz Neden Benzersiz?
Türkiye, 5 ana kekik cinsine ait 306 türden 77’sine ev sahipliği yaparak dünyadaki en geniş kekik çeşitliliğine sahip ülkedir. Bu türlerden birçoğu endemik olup sadece Anadolu topraklarında yetişiyor. Origanum, Thymus ve Satureja gibi cinsler, ilaç ve kozmetik sektöründe öne çıkıyor.
TAGEM tarafından geliştirilen tescilli kekik türleri olan Ceylan 2002, Timo, Uluğ Bey ve Başer, adaptasyon yetenekleri ve kaliteleriyle dikkat çekiyor. İzmir ve İstanbul kekiği ise dünyaca bilinen özel bir statüye sahiptir.
Kekiğin Sağlık ve Güzellikteki Şifası
Kekik, doğal antiviral ve antibakteriyel özellikleriyle ilaç sektöründe önemli bir yere sahiptir. Özellikle COVID-19 pandemisi döneminde kekikten elde edilen timol, dezenfektan ürünlerinde aktif bir bileşen olarak kullanıldı. Araştırmalar, kekiğin kanser tedavilerinde tamamlayıcı olarak umut verici etkiler gösterdiğini de ortaya koyuyor.
Kekik yağı, aromaterapide rahatlama sağlamak, kozmetik ürünlerde ise cilt yenileyici özellikleri için kullanılıyor. Dr. Bozdemir, kekik yağının doğru dozda kullanılması gerektiğine dikkat çekiyor.
Kekiğin Tüketim Yolları
Kekik, yemeklerinize lezzet katarken Şifa deposu olarak da kullanılabilecek bir baharattır. Çayı, aromaterapi yağı ve baharat olarak kullanılabilen bu bitkinin etkilerinden en iyi şekilde faydalanmak için dikkat edilmesi gereken nokta, uygun hazırlama yöntemleridir. Dr. Bozdemir, kekik çayı için şu tarifi veriyor: “Bir tatlı kaşığı kuru ya da yaş kekiğin üzerine sıcak su ekleyip 5 dakika demlemeye bırakın.”
Türk Kekiğinin Dünyadaki Başarısı
2018’de 15 bin ton olan kekik üretimi, 2023 itibariyle 30 bin tona ulaşarak ikiye katlandı. Bu artış, Türk kekiğinin şifalı, kaliteli ve doğal ürünlere olan talebin bir sonucu olarak yorumlanıyor.
Türk kekiği, sadece mutfaklarda değil, sağlık ve güzellik alanlarında da dünyanın ilgisini çekmeye devam ediyor. Bu benzersiz bitkiyle gurur duymamak elde değil.