Cinsel suçlar ve kadına şiddet olaylarının artmasıyla birlikte Türkiye’de “kimyasal hadım” tartışmaları yeniden alevlendi. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un açıklamalarıyla gündeme gelen bu konu, yasal altyapının mevcut olduğunu, ancak uygulamaya henüz geçilmediğini gözler önüne serdi. 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’a 2014 yılında eklenen 108’inci madde, mahkûmların “tıbbi tedaviye” tabi tutulmasını mümkün kılıyor. Ancak bu maddenin tam anlamıyla hayata geçmesi için kimyasal hadımın nasıl uygulanacağına dair daha net yasal düzenlemelere ihtiyaç duyuluyor.
Özgecan Arslan Cinayeti İle Gündeme Geldi
Türkiye’de kimyasal hadım cezası, 2015 yılında Mersin’de Özgecan Arslan’ın vahşice öldürülmesinin ardından kamuoyunda tartışılmaya başlandı. 2016’da çıkarılan bir yönetmelikle hakimlerin takdirine bırakılan bu ceza, Danıştay tarafından durdurulmuştu. Danıştay, yönetmeliğin “cinsel isteğin azaltılmasını veya yok edilmesini sağlayan yöntem” gibi tanımlarını hukuki dayanağı olmayan ifadeler olarak değerlendirdi.
Kimyasal Hadım Nedir?
Kimyasal hadım, bir kişiye verilen hormon baskılayıcı ilaçlarla testosteron seviyesinin düşürülerek cinsel dürtülerin azaltılmasını veya tamamen yok edilmesini sağlayan bir tedavi yöntemidir. Cerrahi bir müdahale değil, tamamen ilaçla gerçekleştirilen bu işlem, cinsel isteğin ortadan kaldırılmasını amaçlıyor. İnsan hakları dernekleri, suçlunun rızası dışında bu tedavinin uygulanmasına karşı çıkıyor.
Dünyada Kimyasal Hadım Uygulamaları
Avrupa’da Gönüllü Temelli Uygulama
Kimyasal hadım, Avrupa’da güvenlik tedbiri niteliğinde çeşitli ülkelerde uygulanıyor. Almanya, İngiltere, Fransa gibi ülkelerde bu uygulama, rızaya dayalı olarak suçlunun gönüllü başvurusu ile yapılıyor. Finlandiya, Danimarka ve Çek Cumhuriyeti gibi ülkelerde de bu yöntem cinsel suçluların rehabilitasyonu için kullanılıyor.
ABD’de Zorunlu Uygulamalar
ABD’de kimyasal hadım bazı eyaletlerde zorunlu olarak uygulanıyor. Kaliforniya’da 1997’de yürürlüğe giren yasa, ilk kez suç işleyenlerin bu tedaviyi reddetme hakkı tanırken, tekrar eden suçlarda zorunlu kılıyor. Teksas, kimyasal hadımın yanı sıra cerrahi kastrasyonu da cezai yaptırım olarak uyguluyor.
Diğer Ülkelerde Durum
Rusya, 2011’de kabul edilen yasaya göre, 14 yaş altındaki çocuklara yönelik cinsel suç işleyenlere kimyasal hadımı bir cezai yaptırım olarak uyguluyor. Güney Kore’de ise 2010’da çıkarılan yasa doğrultusunda, çocuklara yönelik cinsel suçlarda bu yöntem ilk kez 2012 yılında kullanıldı. İsveç, Arjantin, Hindistan, Avustralya, İsrail ve Yeni Zelanda da kimyasal hadım uygulamasının mevcut olduğu diğer ülkeler arasında yer alıyor.
Türkiye’de Yasal Düzenleme Bekleniyor
Adalet Bakanlığı, kimyasal hadım konusunda çalışmalar yapmaya devam ederken, cinsel suçluların bu tedaviye zorunlu tutulup tutulmayacağı konusu hâlâ tartışma aşamasında. Yasanın uygulamaya geçirilip geçirilmeyeceği ise kamuoyunda geniş yankı bulmaya devam ediyor.
