Amerika kıtasında korkutucu bir istilanın ayak sesleri yeniden duyuluyor. İnsan ve hayvanları canlı canlı yiyen, "Yeni Dünya vida kurdu" olarak bilinen Cochliomyia hominivorax adlı etçil sinek türü, yıllar sonra yeniden ortaya çıkarak başta büyükbaş hayvancılık olmak üzere halk sağlığını tehdit ediyor.

Yaraya Yumurtluyor, Canlı Etle Besleniyor

Dişi vida kurdu sineği, yaralı canlıların et kokusunu algılayarak yumurtalarını doğrudan bu bölgelere bırakıyor. Yumurtadan çıkan larvalar, canlı doku ile beslenerek ağır enfeksiyonlara, derin yaralara ve tedavi edilmezse ölüme neden olabiliyor.

1960’larda yalnızca Teksas’ta yılda 1 milyon hayvan bu parazitle enfekte olarak tedavi altına alınıyordu.

Yok Edilmişti, 2022’de Yeniden Ortaya Çıktı

ABD, 1960–1990 yılları arasında "steril sinek salımı" yöntemiyle bu tehlikeyi ortadan kaldırmayı başarmıştı. Steril erkek sineklerin doğaya salınmasıyla dişilerin üremesi engellenmiş, 1982 itibarıyla ABD topraklarında bu sinekten eser kalmamıştı.

Ancak, 2022 yılında parazit yeniden kuzeye ilerlemeye başladı. 2023’te Panama’da vaka sayıları patladı. Kasım 2024’teyse Meksika’ya ulaştı.

İnsanlar da Etkileniyor: Meksika’da Vaka Sayısı Artıyor

Meksika’da şimdiye kadar en az 8 insanda et yiyen sinek vakası tespit edildi. Orta Amerika’da yaklaşık 17 milyon büyükbaş hayvan risk altında. Yayılımın sürmesi hâlinde, yalnızca Teksas ve Florida’da 14 milyon sığırın tehdit altına gireceği uyarısı yapılıyor.

Bu gelişmeler üzerine ABD, Meksika’dan canlı hayvan ithalatını geçici olarak durdurdu ve sınır güvenliğini artırdı.

ABD ve Meksika’dan Yeni Mücadele Planı

Yetkililer, yeniden etkili mücadele için steril sinek üretiminin artırılmasını şart görüyor. 1980’lerde Meksika’da haftada 500 milyon sinek üretilmişti. Bu hedefe yeniden ulaşmak isteyen ABD Tarım Bakanlığı, Meksika’daki bir meyve sineği üretim tesisini dönüştürerek haftada 60 ila 100 milyon steril vida kurdu sineği üretmeyi planlıyor.

Tek Başına Sinek Salımı Yeterli Değil

Uzmanlar uyarıyor: Sadece steril sinek salımıyla başarı sağlanamaz. Anti-paraziter ilaç kullanımı, hayvanların korunması, sahada eğitimli gözetim ekiplerinin varlığı ve erken teşhis çok önemli. Ayrıca, iklim değişikliği nedeniyle geçmişte etkili olan soğuk hava koşullarının bu kez etkisiz kalabileceğine dikkat çekiliyor.

Hayvancılığa ve Sağlığa Büyük Tehdit

Et yiyen sinek istilası, yalnızca hayvan sağlığıyla sınırlı kalmıyor. Vakalardaki artış, insan sağlığı açısından da potansiyel bir halk sağlığı krizine yol açabilir. Uzmanlar, hükümetlerin hızlı ve koordineli hareket etmesi gerektiğini vurguluyor.