Gazze Mahkemesi Başkanı ve eski Birleşmiş Milletler (BM) Filistin Raportörü Prof. Dr. Richard Falk, Filistin'deki insan hakları ihlallerini ele alan bir konferansa katılmak üzere gittiği Kanada'da beklenmedik bir engelle karşılaştı. CBC News'in haberine göre, Falk ve BM Gıda Hakkı Özel Raportörü olarak 2014–2020 yılları arasında görev yapan eşi Hilal Elver, Toronto Pearson Uluslararası Havalimanı'na vardıklarında Kanada Sınır Hizmetleri Ajansı (CBSA) tarafından saatlerce alıkonuldu.
Yetkililer, çiftin pasaportlarına el koyarak onları sorgu odasına yönlendirdi. Falk, sınır görevlilerinin kendilerine "Kanada için bir güvenlik tehdidi olup olmadıklarının incelenmesi gerektiğini" söylediğini aktardı.
Yaklaşık dört saat süren sorguda Falk'a, katılacağı konferans ve İsrail-Filistin meselesine dair görüşleriyle ilgili sorular yöneltildi. Falk, bu soruların, Filistinlilere yönelik insan hakları ihlallerinin ele alınacağı konferansta konuşmacı olması nedeniyle alıkonulmuş olabileceğini düşündüğünü ifade etti.
Serbest bırakılmalarının ardından Kanada'ya girişlerine izin verilen Falk, yaşanan durumu "hayal kırıklığı" olarak tanımladı ve şunları dile getirdi:
"Kanada'nın Filistin Devleti'ni tanıdıktan sonra böyle açık sözlü bir konferansa karşı düşmanca bir tavır sergilemesi üzücü. Kanada'yı ifade özgürlüğü ve liberal demokrasi modeli olarak bilirsiniz; ABD kadar kötü değil ama umduğum kadar iyi de değil."
İsmi paylaşılmayan CBSA Sözcüsü ise konuya ilişkin ayrıntı vermeyerek, Kanada'ya gelen herkesin ikincil incelemeye tabi tutulabileceğini ve bunun "normal sınır geçiş sürecinin bir parçası" olduğunu savundu. Sözcü, uygulamanın "haksız muamele" olarak değerlendirilmemesi gerektiğini belirtti.
"Kanada'nın Sorumluluğu Konulu Filistin Mahkemesi"nin Başkanı Azeezah Kanji, Falk ve Elver'in alıkonulması üzerine konferans heyetinin devreye girerek serbest bırakılmaları için girişimlerde bulunduğunu açıkladı.
Kanadalı Senatör Yuen Pau Woo da kendisine ulaşılması üzerine durumu takip ettiğini söyleyerek, "uluslararası hukuk alanında iki saygın uzmana yapılan muameleden şaşkınlık duyduğunu" ifade etti.
Gazze'deki savaş suçlarını araştırmak amacıyla kurulan bağımsız ve küresel girişim Gazze Mahkemesi, 26 Ekim'de yayımlanan nihai kararında İsrail'in Gazze'de Filistin halkına yönelik soykırım uyguladığını açıklamıştı. Açıklamada, soykırımın "kökleri siyonizmin üstünlükçü ideolojisine dayanan geniş bir apartheid rejimi içerisinde" gerçekleştiği vurgulanmıştı.
Richard Falk kararın duyurulmasının ardından uluslararası topluma sert uyarılarda bulunmuştu:
"Bugün dünyayı uyarıyoruz: Filistin'deki soykırım sona ermedi. İsrail rejimi, Batı tarafından sağlanan mermi ve bombalarla Filistinlileri öldürmeye devam ediyor; gıda ve ilaç girişini engelliyor; hayatta kalanlara yasa dışı bir abluka uygulamayı sürdürüyor."