Turizm araçlarına verilen "Yol Güzergâh Belgesi" ücretinin 614 liradan 10 bin liraya, şoför kartı bedelinin ise bin 600 liradan 15 bin liraya çıkarılması, sektörde "fahiş, ayrımcı ve yıkıcı" bir adım olarak nitelendirildi.
Okul ve personel servislerine yalnızca yüzde 30'luk artış uygulanırken, turizm taşımacılığına yüzde 1528 oranında zam yapılması tepkileri çığ gibi büyüttü. Şoförler, acente sahipleri ve sektör temsilcileri karara karşı isyan bayrağını çekti.
Turizm taşımacılığı yapan araçlarla personel taşımacılığı yapan araçların aynı teknik özelliklere, aynı yakıt ve bakım giderlerine, aynı sigorta ve vergi yüküne sahip olduğunu vurgulayan sektör temsilcileri, ortaya çıkan ücret farkının hiçbir mantıklı ve hukuki açıklamasının olmadığını söylüyor.
Personel servisleri için güzergâh belgesi ücreti 800 TL'ye yükseltilirken, turizm araçları için aynı belgenin 10 bin TL'ye çıkarılması, "açık ayrımcılık" olarak değerlendiriliyor.
Turizm Ulaştırma ve Seyahat Acenteleri Derneği (TURSED) Başkan Yardımcısı Ahmet Malkadı, kararın sektörü doğrudan hedef aldığını belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Bizler tamamen yasal, kayıtlı, denetime açık işletmeleriz. A grubu seyahat acentesi belgesi, D2 yetki belgesi ve belediyeden her yıl zorunlu olarak aldığımız yol güzergâh belgesiyle faaliyet gösteriyoruz. 614 liralık bir bedelin bir gecede 10 bin liraya çıkarılması ölçüsüzdür, orantısızdır ve açıkça cezalandırmadır. Aynı araçlara yüzde 30 zam yapılırken, bize yüzde 1528 zam uygulanmasının ne hukuki ne vicdani bir karşılığı vardır."
Tepkilerin odağındaki bir diğer düzenleme ise şoför kartı bedeli oldu. 2025 yılında bin 600 lira olan ücretin 15 bin liraya yükseltilmesi, direksiyon başında geçimini sağlayan binlerce şoför için tam anlamıyla yıkım anlamına geliyor.
Malkadı, bu artışın istihdamı azaltacağını ve kayıt dışılığı artıracağını belirterek, Anayasa'nın 173'üncü maddesini hatırlattı: "Devlet esnafı korumakla yükümlüdür. Belediyeler de bu yükümlülüğün doğrudan muhatabıdır. Esnafı iş yapamaz hale getiren bu fahiş bedeller geri çekilmezse, yargı yoluna gideceğiz, sahada olacağız, bu hukuksuzluğu her platformda anlatacağız."
Turizm şoförleri, alınan kararın hayatın gerçekleriyle hiçbir bağının olmadığını söylüyor. Sektörde çalışan Cüneyt Olcay, yaşanan tabloyu şu sözlerle özetledi: "Asgari ücretle çalışıyoruz. 22 bin lira maaş alıp bunun 15 bin lirasını şoför kartına verirsek kira mı ödeyeceğiz, çocuk mu büyüteceğiz? Bunun adı adalet değildir."
Acente sahibi ve şoför Önder Yücedağ ise kararın sahadaki gerçeklikle tamamen kopuk olduğunu vurguladı: "Bir şoför sabah 6'da çalışmaya başlıyor, akşama kadar belki iki iş yapabiliyor. Kazancımız ortada. Kışın dört lastiği peşin alamayacak durumdayız. Buna rağmen bize yüzde 1500 zam dayatılıyor."
Şoför Mert Eser, kişisel hikâyesiyle kararın yarattığı çaresizliği gözler önüne serdi: "Üç ay sonra düğünüm var. Nasıl evleneceğimi düşünüyorum. Bin 600 liralık kartı 15 bin lira yapıyorlar. Hayat zaten pahalı, bir de böyle acımasızca üzerimize gelmeleri ekstra yıkıcı."
Acente yöneticisi Nevzat Tüzünoğlu, yapılan artışın yalnızca vicdani değil, hukuki olarak da sorunlu olduğunu belirtti:
"Turizm ülkeye katma değer sağlar. Bu sektörü boğarsanız turist başka ülkeye gider. Bu karar anayasaya aykırıdır ve derhal iptal edilmelidir."
Turizm taşımacılığı sektörü, kararın geri çekilmemesi halinde idari davalar, yürütmenin durdurulması talepleri ve geniş çaplı protestolar dahil olmak üzere her türlü demokratik ve hukuki adımı atmaya kararlı.
Mesaj net: "Ayrıcalık değil adalet, baskı değil hukuk istiyoruz. Bu zamlar geri çekilene kadar susmayacağız."